Letterlijk binnen handbereik: gruwelijke, traumatische beelden van menselijk leed. En ja, ook makkelijk toegankelijk voor kinderen. Ik doel natuurlijk op beeldmateriaal van de laatste schoten op een nog levende agent in Parijs, de onthoofding van een journalist door IS, de vermoorde kinderen in Gaza en Israël, de restanten van vlucht MH17. Vooral wanneer verspreid via social media ontbreekt elke context; zonder introductie of nuancering worden deze schokkende beelden getoond. Het voorkomen van confrontatie hiermee is niet meer zo makkelijk als vroeger (televisie uit en krant in de prullenbak). Veel (jonge) kinderen hebben een eigen, directe toegang tot het internet via mobiel of tablet.
Als je op de basisschool zit, hoef nog helemaal niet te weten dat de wereld vol haat en angst zit. Tot een jaar of 9 moet een kind kunnen geloven dat de wereld goed en mooi is. Juist dat maakt dat het zorgeloos in het leven staat en zich ontwikkelt tot een gezond mens zonder levensangst. Sterker nog: het zaaien van haat en angst is een expliciet doel van terroristen. Dus ook in het algemeen is het wegblijven van dit soort beelden een goede anti-propagandistische daad.
Bescherm je kinderen: voorkom dat ze op te jonge leeftijd naar nieuwsuitzendingen kijken (het Jeugdjournaal wordt zorgvuldig samengesteld, maar is niet bedoeld voor kinderen jonger dan 9 jaar). Kijk met kinderen 9+ gezamenlijk naar het (Jeugd-)journaal zodat je kan nuanceren en eventuele vragen beantwoorden. En pas de instellingen van Social Media accounts aan zodat geweld niet zonder meer zichtbaar is.
En als ze de gruwelijkheden al hebben gezien? Vraag eerst eens wát ze hebben gezien (vaak iets anders dan wij denken) en wat ze ervan vinden. Maak duidelijk dat ze niet bang hoeven zijn dat dit bij ons in de buurt gebeurt (een beetje liegen om je kind te beschermen kan geen kwaad). En leid ze af van het onderwerp door te vertellen dat Parijs vooral een leuke stad is. Vanaf een jaar of 10 hebben ze meer realiteitszin. Maar dan kun je vertellen dat de kans dat zij zelf betrokken raken heel klein is; Parijs is een grote stad en een vliegtuig een veilig vervoersmiddel.
Voor pubers zijn goede, eerlijke gesprekken met de ouders en andere volwassenen van onmetelijk belang. Vertel je zoon of dochter wat je zelf voelt en hoe je je verhoudt tot dit soort nieuws. Bijvoorbeeld dat je aanvankelijk wat angstig was, maar dat je je zeker niet laat bedreigen door een groepje terroristen. Of dat spanningen van alle tijden zijn. Dat er vroeger Koude Oorlog was en dat er op een gegeven moment leiders zijn opgestaan die het goede doen. En vertel vooral dat het leven geleefd moet worden. Dat ze zelf iets kunnen doen waardoor de wereld ietsje beter kan worden. Een steunbetuiging aan de familie van de slachtoffers, een reactie op een artikel posten, een goed gesprek starten in de klas.
Soms is het mij zelf ook te veel. Ik kijk dan tijdelijk niet of nauwelijks naar journaals, zet de alerts van nu.nl uit en lees alleen de positieve berichten. Ook ik wil nog zo graag goedgelovig zijn……